Сунтаардар киэҥник биллэр чаҕылхай киһибит, Саха сирин биир хомоҕой тыллаах, норуот биһирэбилин ылбыт улахан суруйааччыбыт, Бүлүү эбэ хотун киртийиитин утары биир бастакынан турууласпыт эколог, дэгиттэр спортсмен, Сергей Афанасьевич Зверев түмэлин төрүттээччи, Россия суруйааччыларын Союһун чилиэнэ, “Ньургуһун” түмсүүнү салайа сылдьыбыт, “Саха сирэ” хаһыат корреспондена, Сунтаар улууһун ытык киһитэ Эдуард Дмитриевич Соколов-Тулусхан төрөөбүтэ 80 сыла туолар күнүгэр төрөөбүт дойдутугар Маар күөл нэһилиэгэр Л.П.Попов аатынан «Сунтаар миигин ыҥырар» ырыа-хоһоон түһүлгэтин чэрчитинэн икки кинигэ сүрэхтэннэ. Ол курдук, бастакы кинигэбит – Эдуард Дмитриевич Соколов-Тулусхан биобиблиографическай ыйынньыга.
Биобиблиографическай ыйынньык суруйааччы төрөөбүтэ 80 сылыгар ананан таҕыста. ыйынньыкка Соколов-Тулусхаҥҥа сыһыаннаах бэчээккэ тахсыбыт ыстатыйалар толору киирдилэр. Ол курдук, бэйэтин уус-уран айымньылара, публицистическай суруйуулара, олоҕун уонна үлэтин-хамнаһын сырдатыы, кини туһунан ахтыылар, айымньыларын ырытыылар уонна олохпут ирдэбилинэн баар буолбут аудиовизуальнай докумуоннар барыта бааллар. Маннык ыйынньыгы үксүн наука үлэһиттэрэ, литератураны, кыраайы үөрэтээччилэр, бибилэтиэкэ үлэһиттэрэ элбэхтик туһаналлар. Ону таһынан, Тулусхан айымньыларын сэргээччилэр эмиэ бэйэлэригэр туһалааҕы булуохтара диэн саарбах суох. Ыйынньыгы хомуйан оҥордулар Л.А. Попов аатынан Сунтаар киин бибилэтиэкэтин библиографтара Раиса Ивановна Павлова уонна Лидия Валентиновна Чирикова.
Иккис кинигэбит, 2019 сылга Эдуард Дмитриевич 75 сылын көрсө ыытыллар тэрээһиннэр чэрчилэринэн 2017 сыл былааныгар «Кустук араас өҥүнэн…» диэн суруйааччы, эколог Эдуард Дмитриевич Соколов-Тулусхаҥҥа аналлаах айылҕа туһунан хоһооннору айыыга күрэс биллэриллибитэ. Күрэс түмүгүнэн хомуурунньук таһаарарга сорук туруоруллубута, ол эрэн кэккэ биричиинэлэринэн кыайан тахсыбатаҕа. Бу баҕа санаабытын толорон, быйыл суруйааччы төрөөбүтэ 80 сылыгар ааҕааччыларбытыгар «Кустук араас өҥүнэн» диэн хомуурунньугу Леонид Попов аатынан Сунтаар киин библиотекатын методическай-информационнай салаатын үлэһиттэрэ Саргылана Федотовна Спиридонова, Алена Павловна Портнягина, Ньургуяна Сидоровна Данилова кинигэ гынан оҥорон таһаардылар. Кинигэҕэ киирбит айымньыларыттан төрөөбүт айылҕабыт хайдах курдук кэрэтин хоһуйбуттарын, айылҕа харыстабылыгар тус санааларын, анаарыыларын билсиэххит. Ааптардарга бэйэлэрин эҕэрдэлэрин эттилэр Сунтаар улууһун имиджевай уонна социальнай үлэҕэ баһылыгы солбуйааччы Гаврил Михайлович Еремеев, Сунтаар улууһун култууратын уонна айылгытын салалтатын салайааччыта Саргылана Дмитриевна Омукова, Сунтаар улууһун кииннэммит библиотекаларын ситимин салайааччыта Изабелла Ивановна Жиркова. Эҕэрдэ ырыаннан киэргэттилэр Сунтаар улууһун бочуоттаах олохтооҕо, СР култууратын үтүөлээх үлэһитэ, норуот үөрэҕириитин туйгуна Клара Степановна Тихонова уонна бэйиэт, публицист, Арассыыйа суруналыыстарын сойууһун, СӨ мелодистарын сойууһун, норуоттар икки ардыларынааҕы суруйааччыларын уонна СӨ суруйааччыларын сойуустарын чилиэнэ, экономическай наука кандидата Михаил Семенович Санников-Уол Сарсын.
Эдуард Соколов-Тулусхан айбыт айымньылара, суруйбут ыстатыйалара хаһан да бэйэлэрин сыаннастарын сүтэриэхтэрэ суоҕа. Бу сир үрдүгэр олох баарын тухары Дьол, Таптал, Доҕордоһуу өрүү баар буолуохтара, уонна ол туһунан ааҕыы аҕыйыа суоҕа диэн эрэнэбит.





























