1769 с. кэминээҕи бу суолталаах күҥҥэ Екатерина II ыраахтааҕы Сибэтиэй Георгий уордьанын туттарбыт күнүгэр сөп түбэһиннэрэн, 2007 сыллаахха “Арассыыйаҕа Албан аат уонна бэлиэ күн туһунан” Федеральнай сокуонунан Ахсынньы 9 күнэ – Арассыыйаҕа Аҕа дойду Дьоруойдарын күнүнэн биллэриллибитэ.
ССРС кэмигэр Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа, Социалистическай Үлэ Дьоруойа, 3 степеннээх Албан Аат Уордьана, 1992 сылтан Российскай Федерация Геройа судаарыстыбаннай наҕараадалар олохтоммуттара.
Арассыыйа судаарыстыбата тэриллиэҕиттэн билиҥҥи кэмҥэ диэри биһиги дойдубут героическай историята киэҥ. Арассыыйа норуота ханнык да өстөөххө бэриммэккэ дойдубут көҥүлүн иһин хорсуннук турунан Аҕа дойдутун көмүскээбитэ. Кинилэр олохторо кэнчээри ыччапытыгар Дойдуга бэриниилээх буолуу, Ийэ дойдуга таптал холобурунан буолаллар.
Бу күн Арассыыйа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойдарын, Сибэтиэй Георгий Уордьан уонна Албан Аат Уордьанын кавалердарын чиэстииллэр.
Бу бэлиэ күҥҥэ сөп түбэһиннэрэн, эдэр көлүөнэ ыччакка билиһиннэрэр сыалтан, Арассыыйаҕа Аҕа дойду геройдарын күнүгэр аналлаах Сунтаар киин библиотекатын ааҕар саалатын үлэһиттэрэ политехническэй лицей 6 «б» кылааһын, Сунтаар бастакы нүөмэрдээх оскуолатын 6 «б» кылааһын үөрэнээччилэригэр бибилэтиэчинэй уруок ыыттылар. Уруок саҕаланыытыгар урукку кэми сэгэтэн, хорсун хоодуот уолаттарбытын дьоруой дьоммут ааттарын, олохторун уонна өрөспүүбүлүкэбит, улууспут хорсун Дьоруойдарыгар анаммыт быыстапканы кытта билистилэр, маны сэргэ Сунтаар улууһун “Харысхал” волонтерскай этэрээт салайааччыта Жанна Петровна Макарова анал байыаннай дьайыыга сылдьар биир дойдулаахтарбытыгар анаммыт туох, ханнык үлэ бара турарын билиһиннэрдэ.
Суруйда Л.А.Попов аатынан Сунтаардааҕы киин бибилэтиэкэ ааҕар саалатын кылаабынай бибилэтиэкэрэ Мария Алексеева
